برخلاف دیدگاه هایی که حکم بر فروپاشی طبقه متوسط می دهند، طبقه متوسط در جامعه ایرانی حاضر است. بخش بالاییِ طبقه متوسط اگر بتواند از طریق فضای فرهنگی که کانون آن اخلاق، فرهنگ و قانون است، خود را بازسازی کند، احتمالا زایش فرهنگی دیگری را منجر خواهد شد که امکان به سامان کردن حیات اجتماعی را میسر می کند مهسا رمضانی
گروه اندیشه:
نشست «طبقه متوسط؛ فروپاشی یا بازسازی» با سخنرانی دکتر تقی آزاد ارمکی، استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران به همت موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، اول خرداد ماه در محل این موسسه برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
طبقه اجتماعی همواره در علوم اجتماعی مفهومی بحث برانگیز بوده است، این مفهوم تقریبا از اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم مطرح شد، اما با این حال تعریف مشخصی در خصوص آن وجود ندارد و اغلب تعاریفی هم که ارائه می شود، نسبی است. در میان طبقات اجتماعی، طبقه متوسط بخاطر نقش اثر گذاری که در تغییرات اجتماعی و سیاسی دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است. از این رو، ارمکی بحث خود را بر وضعیت طبقه متوسط در جامعه ایرانی متمرکز کرد. به باور او، طبقه متوسط در ایران مساله است. او معتقد است که ما در دانش جامعه شناسی با دوگانه رادیکال مارکسی و پارسونزی مواجهیم؛ به تعبیری، تقابل پرولتاریا و بوروکرات ها و در این فضا است که جایی برای بحث در خصوص طبقه متوسط باقی نمی ماند. وی تاکید کرد که نه مارکس و نه پارسونز هیچ کدام تعریفی از طبقه متوسط ارائه نمی کنند و این ساحت افراطی دانشی در علوم اجتماعی، باعث در حاشیه ماندن طبقه متوسط شده است. ارمکی در ادامه از سنت فکری دیگری در علوم اجتماعی ایران نیز یاد کرد که از قضا آن هم بحث در خصوص طبقه متوسط را از دستور کار خود خارج کرده است. به زعم او، سنت انتقادی دیگری در علوم اجتماعی ما حاکم است که مساله اش حوزه عمومی است و اساسا دغدغه طبقات را ندارد و در این راستا، مطالعات فرهنگی، جنسیتی، قومیتی و.... را برشمرد. بر این اساس، نتیجه گرفت که طبقه متوسط چالشی ترین مساله اجتماعی جامعه ایران است چون در دانش اجتماعی ما غایب است و این غیبت در سنت فکری باعث شده تا در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های توسعه هم جایگاهی نداشته باشد. به باور ارمکی، برخلاف دیدگاه هایی که حکم بر فروپاشی طبقه متوسط می دهند، طبقه متوسط در جامعه ایرانی حاضر است. او معتقد است که ایران یک پدیده تاریخی است و به همین دلیل نیز در تاریخ معاصر مانده است. به تعبیری ما پدیده تاریخی ای هستیم که استقرارمان، استقرار دینی، فرهنگی و اخلاقی است و بار این مسئولیت بر عهده طبقه متوسط بوده است. به باور او، در تاریخ اجتماعی ایران این دانشمندان، شاعران، نویسندگان، نقاشان و ... بودند که مانع شکلگیری رادیکالیزم سیاسی شدند و تاکید کرد که طبقه متوسط بازیگر اصلی جامعه ایرانی در طول تاریخ بوده است.
به زعم او، طبقات
پایین هیچ گاه نقش تحول آفرین نداشته اند و توجه به آنها در برنامه های سیاسی وجهی ایدئولوژیک دارد. طبقات پایین در تاریخ اجتماعی ایران غیبت تاریخی و حضور لحظه ای دارند چراکه همواره با دغدغه معاش مواجه بوده اند. او معتقد است که طبقات بالا هم عموما در تغییرات اجتماعی غایب هستند یا حضوری ناتمام دارند و در این راستا به بازی ناتمام بورژواها در جریان انقلاب مشروطه گریز زد. و معتقد است که طبقات بالا فرصت ها را می گیرند ولی عمل اجتماعی ای را سامان نمی بخشند و عنوان کرد که ما با فقدان بورژوازی ملی در جامعه مواجهیم بورژوازی ملی در جامعه ما شکل نگرفته است تا جامعه را از شکنندگی اقتصاد جامعه نجات دهد. در این فضا، طبقه متوسط هم نمایندگی طبقات پایین جامعه را برای استقرار عدالت بر عهده دارد و هم نمایندگی طبقات بالا را برای ایجاد نظم و توسعه. از این رو، با پذیرش مسئولیت های بسیار، به یک خستگی مفرط تاریخی مبتلا گشته است که گاها به خودزنی هایی هم کشیده شده است. منظور ارمکی از خودزنی، عام شدن ارزش های طبقه متوسط بود. ارزش هایی از قبیل داشتن همه آن چیزی هایی که یک زندگی مطلوب را محقق می کند. به باور ارمکی عام شدن ارزش های طبقه متوسط از طرفی به حرکت های اجتماعی در مسیر توسعه سرعت می بخشد اما از طرف دیگر چون مدیریت ارزش هایی را که تولید کرده دیگر در اختیار ندارد، با بحران های متعدد مواجه می شود. ارمکی معتقد است که به حاشیه رفتن طبقه متوسط باعث شده تا بخش های پایینی طبقه متوسط به طبقات پایین وصل شوند و در این فضا تنها بخش های بالایی طبقه متوسط هستند که نقش هویتی دارند و از اخلاق، قانون، جامعه مدنی و .. حرف می زنند و خود را از رهگذر این مفاهیم بازسازی می کنند و در عین حال به نقد طبقات پایین در کنار طبقات بالا می پردازند. استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران معتقد است که بخش بالای طبقه متوسط اگر بتواند از طریق فضای فرهنگی که کانون آن اخلاق، فرهنگ و قانون است، خود را بازسازی کند، احتمالا زایش فرهنگی دیگری را منجر خواهد شد که امکان به سامان کردن حیات اجتماعی را میسر می کند. وی در پایان عنوان کرد: طبقه متوسط در تاریخ اجتماعی ایران همواره بازیگری کرده است اما امروز بازیگری خود را از دست داده است و بی ارتباط با طبقات بالا و پایین در خود فرو رفته است. بیشتر به طبقات پایین سقوط کرده و آن بخشی هم که مانده به دنبال هویت یابی است.
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا
منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۶۰۰۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لوازمخانگی ایرانی؛ گرانتر از برندهای برتر دنیا
محمدحسین اسلامیان، اظهار داشت: واقعیت این است که ما واردکننده تکنولوژی هستیم و قطعات را با توجه به آن مونتاژ میکنیم و جالب اینکه میخواهیم همان محصولات را صادر کنیم؛ بنابراین باید ببینیم که کالای مونتاژشده ما در بازار داخلی تا چه میزان مورد استقبال قرار میگیرد تا در مرحله بعد انتظار داشته باشیم که کشورهای خارجی، کالای ما را به سایر برندها ترجیح دهند.
به گزارش دنیای اقتصاد، وی ادامه داد: ما امروز لباسشوییای را که تکنولوژی آن وارداتی است، با کیفیت بهمراتب پایینتری از نمونه اصلی مونتاژ میکنیم؛ اما قیمت آن از قیمت جهانی کالای مورد نظر بالاتر است. امروزه قیمت لباسشوییای که بالاترین سطح جهانی را از نظر کیفی دارد و در بسیاری از کشورهای دنیا از آن استقبال میشود، ۲۰۰ دلار است، در حالی که لباسشوییهای ایرانی با کیفیت به مراتب پایینتر، کمتر از ۲۰ میلیون به مردم فروخته نمیشود؛ بنابراین تهیه زیرساختها توسط دولت مساله دوم است و مساله اول این است که چگونه تکنولوژی وارداتی را دوباره صادر میکنیم.
اسلامیان افزود: امروز تنها به معدود کشورهایی میتوانیم محصولاتی همچون لباسشویی را صادر کنیم که بعد مسافتی بالایی از کشور اصلی دارند یا مانند لباسشویی دو قلو و کولر آبی صرفه اقتصادی برای ایجاد خط تولید آنها وجود ندارد.
نایبرئیس اتحادیه فروشندگان لوازمخانگی، تصریح کرد: مشتری در هر صورت نیاز خود را به صورت واردات غیرقانونی با برند اصلی وارداتی تامین میکند؛ اما مسوولان اصرار دارند که به جای این لباسشویی ۱۵ میلیون تومانی که کیفیت بسیار بالایی دارد، در داخل کشور شبیه آن را با ۲۵ میلیون تومان به مردم بفروشند و تازه برای صادرات آن هم برنامهریزی کنند. طبیعی است وقتی در یک کشور، برند ایرانی را با کیفیت پایینتر و قیمت دو برابری در کنار برند کرهای و آلمانی قرار دهیم، موفق نمیشویم.